Nhược điểm của trí tuệ nhân tạo: Liệu có đáng lo ngại?

Trong khi trí tuệ nhân tạo (AI) hứa hẹn mở ra một tương lai đầy tiềm năng, nó cũng mang theo những nhược điểm không nhỏ. Rủi ro việc làm, nguy cơ lạm dụng công nghệ AI, và các vấn đề đạo đức khiến chúng ta phải cân nhắc. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết để nhìn nhận rõ hơn về nhược điểm của trí tuệ nhân tạo. 

1. Chi phí đầu tư ban đầu cao

Việc triển khai AI thường tốn kém, phụ thuộc vào mục đích sử dụng cụ thể mà chi phí có thể dao động lớn, từ vài chục nghìn đến hàng triệu đô la Mỹ. Tuy nhiên, chi phí này có thể được bù đắp dần khi AI vận hành trơn tru và giúp tối ưu hóa quy trình làm việc. Nhưng giai đoạn đầu với mức đầu tư lớn đôi khi khiến nhiều doanh nghiệp dè dặt khi sử dụng. 

2. Thiếu cảm xúc và sự sáng tạo

AI không có khả năng cảm nhận cảm xúc như con người, cũng không thể sáng tạo ra những ý tưởng thực sự mới mẻ, độc đáo. Hiện nay AI chỉ có thể tạo ra các ý tưởng “mới” dựa trên dữ liệu có sẵn, chứ chưa thể phát minh ra các giải pháp nguyên bản. Điều này gây hạn chế trong các lĩnh vực đòi hỏi tính sáng tạo cao hoặc khi cần đưa ra giải pháp mới cho vấn đề phức tạp.

Ngoài ra, khi phải ra quyết định liên quan đến cảm xúc hoặc đạo đức, AI chỉ dựa vào thuật toán, thiếu sự linh hoạt và thấu cảm cần có. Thậm chí các AI được lập trình để nhận biết cảm xúc con người cũng chưa thực sự thành công, có thể mang theo các thành kiến vô thức, dẫn đến kết quả thiên lệch và không công bằng.

AI thiếu cảm xúc và sự sáng tạo bởi nó chỉ hoạt động dựa trên những dữ liệu có sẵn

3. Hạn chế trong việc rút kinh nghiệm và tự cải thiện

Khác với con người có khả năng học hỏi từ sai lầm và kinh nghiệm, AI chỉ thực sự phát triển khi được lập trình để tự học hoặc được con người hỗ trợ cập nhật dữ liệu mới. Việc phát triển AI có khả năng tự học rất tốn kém và phức tạp, dù đã có những ví dụ nổi bật như AlphaGo của Google có thể tự nâng cao chiến thuật chơi cờ. Nếu không có những chương trình này, AI sẽ cần sự can thiệp liên tục từ con người để cải tiến.

4. Con người bị phụ thuộc vào AI

Khi AI ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong cuộc sống, nguy cơ sử dụng công nghệ này một cách không kiểm soát cũng tăng lên đáng kể. Con người có thể trở nên phụ thuộc quá mức vào AI, dẫn đến những khó khăn lớn khi hệ thống gặp sự cố. Chẳng hạn, nếu một bệnh viện hoàn toàn dựa vào chẩn đoán từ AI mà hệ thống bị trục trặc, quá trình điều trị có thể bị gián đoạn, gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Vì vậy, việc duy trì khả năng giám sát và kiểm soát từ con người cùng khả năng ứng phó linh hoạt trở nên hết sức cần thiết để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Rất nhiều người đang dần có xu hướng phụ thuộc vào AI

5. Tác động đến việc làm của con người

Một nhược điểm của trí tuệ nhân tạo dễ nhận thấy của AI là có thể làm giảm số lượng việc làm truyền thống, khi các công việc lặp đi lặp lại được tự động hóa. Dù có nhiều báo cáo cho rằng AI cũng tạo ra các công việc mới, song vẫn tồn tại thử thách trong việc đào tạo lại lao động và điều chỉnh lực lượng lao động trước sự biến đổi nhanh chóng của công nghệ.

>> Xem thêm: Các ưu điểm của trí tuệ nhân tạo giúp thay đổi tương lai

6. Các vấn đề về đạo đức

Việc sử dụng AI đặt ra nhiều câu hỏi đạo đức quan trọng, như quyền riêng tư của người dùng trước việc thu thập và xử lý dữ liệu cá nhân. AI có khả năng nhận diện mô hình từ dữ liệu mà không cần truy cập trực tiếp vào thông tin cá nhân, gây lo ngại về sự kiểm soát và bảo vệ thông tin cá nhân trong thời đại số. Ngoài ra, các vấn đề khác như trách nhiệm pháp lý khi AI gây ra sai sót hay câu chuyện thất nghiệp do tự động hóa cũng cần được xem xét một cách nghiêm túc.

Trí tuệ nhân tạo có thể gây ra những ảnh hưởng đến vấn đề đạo đức

7. Tác động đến môi trường 

Quá trình đào tạo các mô hình AI cỡ lớn yêu cầu nguồn năng lượng tính toán rất lớn, dẫn đến mức tiêu thụ điện năng đáng kể. Chính việc sử dụng năng lượng này góp phần tạo ra lượng khí thải carbon, làm tăng thêm áp lực lên môi trường. Khi AI không ngừng phát triển, vấn đề tác động đến môi trường trở nên ngày càng cấp thiết, đòi hỏi phải tìm kiếm và áp dụng những phương pháp phát triển AI thân thiện và bền vững hơn.

8. Sự hao mòn và lạc hậu theo thời gian

Máy móc trang bị AI cũng trải qua quá trình hao mòn vật lý sau một thời gian sử dụng, và nếu không có chức năng tự sửa chữa, chúng sẽ hư hỏng. Về mặt phần mềm, nếu AI không được cập nhật, đào tạo lại hoặc tự học, nó cũng sẽ trở nên lỗi thời, không còn phù hợp với thực tế thay đổi nhanh chóng.

9. Kết bài

Trí tuệ nhân tạo đang dần trở thành một phần thiết yếu trong cuộc sống, nhưng không phải lúc nào nó cũng là giải pháp hoàn hảo. Những nhược điểm của trí tuệ nhân tạo như rủi ro công việc, các vấn đề an ninh, đạo đức hay thiên vị dữ liệu là những yếu tố không thể xem nhẹ. Tương lai của AI phụ thuộc vào cách chúng ta ứng dụng và kiểm soát nó một cách hợp lý. Bạn nghĩ sao về những nhược điểm này? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn cho Next One nhé!